14 augustus 2024; Overdrachtsbijeenkomst Kernteam Alcoholconvenant
Overdracht van bestuursleden in het kernteam project alcohol, met daarna alcoholvrije bierproeverij, bij studentenvereniging De Delftsche Studenten Bond.
Op 14 augustus 2024 vond de overdrachtsbijeenkomst van het kernteam van het convenant ‘Verantwoord Alcoholgebruik door Delftse studenten’ plaats. Dit convenant werd in 2018 gestart en is ondertekend door zeven studentenverenigingen in Delft, de TU Delft, de gemeente Delft, het Rode Kruis, Stichting Jeugd en Alcohol, GGD Haaglanden en Brijder Preventie Delft.
De kernteamleden komen maandelijks bijeen om te vergaderen over alcoholgebruik en -misbruik onder studenten. Tijdens de bijeenkomst werd kennis overgedragen van de huidige kernteamleden naar de nieuwe bestuursleden.
Het convenant heeft als doel het alcoholgebruik onder studenten te verminderen en bewustwording te creëren. De samenwerking heeft geleid tot de ontwikkeling van best practices en het aanbieden van meer alcoholvrije opties binnen de verenigingen. In de afgelopen jaren hebben zeven grote studentenverenigingen deelgenomen, en steeds meer verenigingen sluiten zich aan.
Factsheet Alcohol en Studenten voor Studentenbegeleiders en preventiewerkers
Als studentenbegeleider en/of preventiewerker hebt u een belangrijke rol bij het (vroeg) signaleren van en bespreekbaar maken van (schade door) alcoholgebruik onder studenten.
Het drinken van alcohol wordt vaak gezien als kenmerkend onderdeel van de studentencultuur. Studenten drinken bijvoorbeeld meer alcohol dan hun niet-studerende leeftijdsgenoten. In de nieuwe factsheet “Alcohol en Studenten” wordt op basis van literatuuronderzoek gekeken naar de redenen waarom studenten alcohol drinken en wat de gevolgen hiervan zijn. Het Trimbos-instituut wil met deze factsheet de kennis over alcoholgebruik onder hbo- en wo-studenten bij studentenbegeleiders en preventiemedewerkers vergroten.
Kernpunten uit de factsheet:
- De Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs 2023 (MMMS) laat zien dat 85% van de deelnemende studenten in de afgelopen twaalf maanden alcohol heeft gedronken.
- Van de studenten die deelnamen aan de MMMS drinkt 10 procent overmatig, 16 procent zwaar, 39 procent riskant en 4 procent heeft een mogelijke afhankelijkheid van alcohol, waarbij een verwijzing naar een instelling voor verslavingszorg (IVZ) wordt aangeraden.
- Uit eerder onderzoek blijken de volgende factoren samen te hangen met alcoholgebruik onder studenten:
- Mentale gezondheidsproblemen (e.g. depressie-/angstklachten, verminderde levenstevredenheid en gevoelens van levensmoeheid);
- Lichamelijke gezondheidsproblemen (e.g. slaapproblemen, alcoholvergiftiging, hersenschade, seksueel overdraagbare aandoeningen en levensbedreigende ziekten).
- Uit de MMMS blijken de volgende factoren samen te hangen met riskant drinken onder studenten:
- Sociaal-demografische factoren (i.e. studenten die zich identificeren als man, 16-25 jaar oud zijn, uitwonend zijn en geen migratieachtergrond hebben);
- Studiegerelateerde factoren (i.e. voltijd studeren, lidmaatschap bij een studentenvereniging en huidige studieschuld);
- Overige factoren (i.e. slachtoffer van seksueel geweld en slachtoffer van fysiek geweld).
- Het is van belang dat studentenbegeleiders en preventiemedewerkers zich bewust zijn van de lichamelijke, mentale en maatschappelijke gevolgen die studenten door hun alcoholgebruik kunnen ervaren.
Studentenbegeleiders en preventiemedewerkers kunnen sleutelpersonen zijn in het (vroeg)signaleren en bespreken van alcoholgebruik onder studenten. Daarmee kunnen ze studenten ondersteuning geven en motiveren om te stoppen, te minderen of hulp te zoeken. In deze factsheet staan tools en tips.
Auteur: J. van der Avoort, D. Kniest
Jaar: 2024
SKU: AF2162
Convenant 2023-2027; Verantwoord alcoholgebruik door Delftse studenten
15 juni 2023; Nieuw alcoholconvenant!
Delftse studenten kiezen steeds vaker voor fris of 0.0-bier als ze zin hebben in een drankje. Om die positieve ontwikkeling door te zetten, ondertekenden de deelnemers van het eerste alcohol-convenant uit 2018 afgelopen week een nieuwe versie van de overeenkomst. Met nieuwe doelen en afspraken willen ze het alcoholgebruik onder studenten nog verder terugdringen.
Alcoholgebruik terugdringen
Delftse studentenverenigingen zetten zich flink in om het hoge alcoholgebruik onder studenten terug te dringen. “Dat doen we vanuit het alcoholkernteam”, vertelt Meike Mulders, student aan de TU Delft en voorzitter van het alcoholkernteam. “We werken daarin nauw samen met de TU, de gemeente, het Rode Kruis, Stichting Jeugd en Alcohol, het Reinier de Graaf ziekenhuis, Brijder en de GGD Haaglanden. Al deze partijen zijn ook betrokken bij het convenant.” Inmiddels doen al zeven grote verenigingen mee aan het convenant en sluiten steeds meer verenigingen zich aan. Het alcoholconvenant is onderdeel van het lokaal preventieakkoord.
Eigen regie
“We willen studenten stimuleren verantwoordelijkheid te nemen voor hun gezondheid en meer zelf de regie te pakken”, zegt Meike. Verenigingen spelen daarin een belangrijke rol. Elke vereniging biedt sinds het convenant een breed scala aan alcoholvrije opties, waaronder 0,0% dranken. “De meeste studenten reageren positief op het grotere alcoholvrije aanbod”, zegt Meike, “en de verkoop van alcoholvrij bier binnen de verenigingen zie je dan ook toenemen.”
Aanpak verantwoord alcoholgebruik Delftse studenten met 5 jaar verlengd
Op 15 juni 2023 is de samenwerkingsovereenkomst ‘Verantwoord alcoholgebruik door Delftse studenten’ met 5 jaar verlengd. Hiermee geeft onze kinderarts Nico van der Lely een vervolg aan de lokale samenwerking met onder meer de gemeente Delft, het Rode Kruis, de TU Delft en meerdere Delftse studentenverenigingen. De samenwerking ontstond in 2018 om meer bewustwording te creëren rond overmatig alcoholgebruik onder Delftse studenten en een gedragsverandering teweeg te brengen.
Naast Nico, de studentenvertegenwoordigers en het Rode Kruis waren ook burgemeester Marja van Bijsterveldt en Tim van der Hagen (CEO TU Delft) aanwezig om de nieuwe overeenkomst te ondertekenen. De samenwerking is onderdeel van het Lokaal Preventieakkoord in Delft en ligt in lijn met het Nationaal Preventieakkoord. Hierin staan allerlei afspraken om Nederlanders gezonder te maken.
De samenwerkingsovereenkomst voor 2023 – 2027 blijft volgens Nico gericht op gezamenlijke initiatieven rond alcohol. “Maar daarnaast is er nu ook meer aandacht voor bepaalde gevolgen van overmatig alcoholgebruik.”, legt hij uit. “Zo geven we in samenwerking met de GGD workshops over seksueel overschrijdend gedrag bij studenten- en sportverenigingen. En de studenten hebben zelf een heel belangrijke stem. Bij het maandelijks kernteam-overleg met alle partijen nemen zij de rol van voorzitter op zich. Zo willen we echt gezamenlijk het verschil maken hier in Delft.”
Staatssecretaris Paul Blokhuis en kinderarts Nico van der Lely met Delftse studenten in gesprek over verantwoord alcoholgebruik
Staatssecretaris van Volksgezondheid Paul Blokhuis en kinderarts Nico van der Lely (Poli Jeugd en Alcohol, Stichting Jeugd en Alcohol) hebben op vrijdag 30 augustus 2019, studenten van het Delftsch Studenten Corps bezocht. Vlak voor de start van de kennismakingstijd, gingen zij met elkaar in gesprek over hoe alcoholmisbruik onder studenten verder teruggedrongen kan worden.
Het is bekend dat overmatig drinken leidt tot schade aan de gezondheid, slechte studieresultaten en overlast in de stad. Toch is alcohol drinken onlosmakelijk verbonden met de studentencultuur. Het ‘samen drinken’ speelt zich voornamelijk af buiten de reguliere horeca binnen studentenverenigingen, studentenhuizen en tijdens evenementen. Zowel de TU Delft, het Rode Kruis als studentenverenigingen zagen de afgelopen jaren een toename in alcohol gerelateerde incidenten.
“We vinden dat alcoholgebruik onder studenten daarom meer aandacht verdient”, zegt Xander van Beurden, projectleider verantwoord alcoholgebruik binnen het Delftsch Studenten Corps. “En vooral tijdens de introductieperiode moeten we de nieuwe lichting met voorlichting bewust maken van de negatieve gevolgen. Daarnaast kunnen we nog allerlei maatregelen treffen rondom de tap, zoals 0.0 bier aanbieden, stimuleren om bier met water af te wisselen en ons barpersoneel zorgvuldig in te werken. Ook zetten we in op sociale controle. Als iedereen zijn of haar vriend(in) aanspreekt op overmatig alcoholgebruik, slaan we de goede weg in. Overmatig drinken moet ontmoedigd worden en niet als vanzelfsprekend worden gezien.”
“Kwetsbaar zijn vooral de eerstejaars studenten en studenten die instromen als zij nog geen 18 jaar zijn, aldus Nico van der Lely. “Zij moeten hun weg vinden in een nieuwe leefomgeving, zoeken sociale aansluiting en drinken gauw te veel. Ook blijkt dat jongeren die op hun zeventiende starten met structureel drinken vaak een inhaalslag maken en later gevoelig zijn voor misbruik. Er is met goede voorlichting bij deze doelgroep nog een hoop winst te behalen.”
Staatssecretaris Blokhuis kijkt positief terug op het gesprek met de Delftse studenten. “We weten steeds meer over de gezondheidsrisico’s van alcohol. Daar kunnen we met z’n allen niet voor wegkijken. Het is mooi om te zien dat deze Delftse studenten dat ter harte nemen en initiatief hebben genomen om bijvoorbeeld meer water en 0.0 te schenken en elkaar aan te spreken als dat nodig is. Ik realiseer me natuurlijk ook dat dit soort veranderingen niet van vandaag op morgen klaar zijn. Het begin is er, nu moeten we samen doorpakken.”
Stichting Jeugd en Alcohol, het Rode Kruis, 6 Delftse studentenverenigingen, de gemeente Delft en de TU Delft werken al samen om eerstejaars studenten bewuster te maken van de gevaren van alcohol. Doelstellingen om problematisch drinken terug te dringen, staan vermeld in het
Nationaal Preventieakkoord dat in november 2018 mede werd ondertekend door Stichting Jeugd en Alcohol.
Aanpak bewust alcoholgebruik Delftse studenten uitgebreid
Alle ondertekenaars van de samenwerkingsovereenkomst ”Aanpak bewust alcoholgebruik Delftse studenten”.
De samenwerking van Stichting Jeugd en Alcohol, de gemeente Delft, de Technische Universiteit Delft, het Rode Kruis (afdeling Delft en Midden-Delfland) en vijf Delftse studentenverenigingen, krijgt een meerjarig vervolg. Steeds meer studentenorganisaties sluiten zich aan bij de aanpak gericht op bewustwording en verandering van alcoholgebruik bij studenten. Dinsdagavond 9 juli 2019 tekenden bovenstaande initiatiefnemers een samenwerkingsovereenkomst voor de komende vier jaar, waarbij meer dan tien nieuwe studentenorganisaties betrokken worden. De brede samenwerking is uniek door de integrale aanpak, waarbij studenten zelf het voortouw nemen. De besturen van de Delftse studentenorganisaties, Delftsch Studenten Corps, D.S.R. Proteus-Eretes, Delftsche Studenten Bond, D.S.V. Sint Jansbrug en K.S.V. Sanctus Virgilius, beseffen dat het initiatief voor de verandering in het alcoholgebruik bij studentenverenigingen het beste bij de studenten zelf vandaan kan komen. Afgelopen jaar werd vooral ingezet op bewustwording, onder meer via voorlichting van eerstejaars studenten en een goed bezocht symposium voor bestuurders van studentenorganisaties. Naast sprekers uit onder meer de horeca-branche en de gezondheidszorg, discussieerden ruim 150 aanwezigen hier tijdens workshops over de wijze waarop verantwoord alcoholgebruik onder studenten gestimuleerd kan worden. Kinderarts Nico van der Lely is blij met de samenwerking: “Doordat de studenten zich bewust zijn van de gevaren van alcoholmisbruik, willen zij zelf actief meedenken over een aanpak om studenten te laten minderen met hun alcoholgebruik. Dit is echt een ‘mind change’, waar ik heel blij mee ben.”
Symposium ‘In control met alcohol’
foto: Richard Jetten, Rode Kruis fototeam
Kinderarts Nico van Lely van het Reinier de Graaf ziekenhuis sprak op 15 januari 2019 over de schadelijke effecten van alcoholmisbruik onder jongeren tijdens het symposium ‘In control met alcohol’ voor ruim 150 studenten van de TU Delft. Na zijn openingspresentatie gingen de studenten met elkaar in discussie om oplossingen te bedenken die leiden tot verantwoord alcoholgebruik onder studenten. Van der Lely: “Ik vind het bijzonder dat dit symposium door en met studenten is georganiseerd. Doordat deze studenten zich bewust zijn van de gevaren van alcoholmisbruik, willen zij zelf actief meedenken over een aanpak om studenten te laten minderen met hun alcoholgebruik. Dit gebeurt voor de eerste keer en is echt een ‘mind change’, waar ik heel blij mee ben.” Door middel van verschillende workshops discussieerden de studenten over het belang van voorlichting en preventie, maar ook over een cultuurverandering in het studentenleven en het bieden van hulp aan studenten. Het symposium werd georganiseerd door TU-studenten, het Rode Kruis Delft en Midden-Delfland, de gemeente Delft en de Stichting Jeugd en Alcohol. Het is een vervolg op de integrale samenwerking tussen deze organisaties om alcoholmisbruik onder studenten aan te pakken.
Intentieverklaring aanpak alcoholgebruik onder studenten
Ondertekening convenant in de Barbaar te Delft
Op 11 juli 2018 werd door de besturen van vijf studentenverenigingen uit Delft hun handtekening geplaatst onder een intentieverklaring over de aanpak van excessief alcoholgebruik onder studenten. Voorlichting en preventie spelen een sleutelrol in de campagne. De studentenverenigingen gaan drankmisbruik niet op eigen houtje bestrijden: de Stichting Jeugd en Alcohol, de gemeente, de TU Delft en het Rode Kruis (afdeling Delft en Midden-Delfland) hebben eveneens hun handtekening onder de intentieverklaring gezet. Tot de deelnemende studentenverenigingen behoren het Delftsch Studenten Corps, Sanctus Virgilius, D.S.V. Sint Jansbrug, de Delftse Studenten Bond en studentenroeivereniging Proteus-Eretus. De Stichting Jeugd en Alcohol organiseert voorlichtingen voor de eerste jaars studenten en de besturen van de verenigingen, om awareness te creëren over de schadelijke effecten van excessief drankgebruik. Volgend jaar zullen ook de mentoren die in de ontvangstweek van de universiteit (OWee) de nieuwe studenten op sleeptouw zullen nemen voorgelicht worden. Lees hier meer.